gardening the holy purple

Η δημιουργία του ψηφιακού έργου “gardening the holy purple” είχε να αντιμετωπίσει την πρόκληση της ενσάρκωσης ενός έργου χορού στο ψηφιακό κόσμο χωρίς την χρήση των συμβατικών μέσων της φωτογραφίας και του βίντεο. Με αυτή την παραδοχή, αποκλείστηκε εξ αρχής η παραδοσιακή προσέγγιση της γραμμικής ρεαλιστικής περιγραφής και αναζητήθηκαν τρόποι και μέσα τα οποία συναντώνται στην ψηφιακή τέχνη. Έτσι, στον πυρήνα του έργου βρίσκεται η δημιουργία ενός κώδικα η οποίος από την μία δεσμεύεται από βασικούς κανόνες και αρχικές συνθήκες που εμείς έχουμε θέσει, αλλά συγχρόνως μπορεί να παίρνει αποφάσεις για την εξέλιξη του έργου, ως ένα στοιχειώδες ΑΙ πρόγραμμα. Tο έργο δεν είναι ποτέ το ίδιο για κάθε θεατή, αλλά και ούτε και κάθε φορά που επαναλαμβάνεται. Βασισμένοι σε αυτή την λογική, η χρονική εξέλιξη του έργου είναι μεν γραμμική αλλά ο χρόνος ακολουθεί την δική του πορεία στον ψηφιακό κόσμο. Ο θεατής κάθε φορά που επισκέπτεται την ιστοσελίδα του έργου, όχι μόνο βιώνει μία διαφορετική εκδοχή του, αλλά το «συναντά» και σε μία διαφορετική χρονική στιγμή. Θέλοντας να εμπλέξουμε τον θεατή περαιτέρω στην εξέλιξη του έργου, δώσαμε την επιλογή της ηχογράφησης της φωνής του μέσω ηχητικών δραστηριοτήτων. Αυτές οι ηχογραφήσεις ενσωματώνονται στο έργο προσθέτοντας ένα ακόμα επίπεδο διαφοροποίησης στον χρόνο.

Έχοντας αποφασίσει ότι ο ήχος και συγκεκριμένα η ανθρώπινη φωνή είναι ο πυρήνας του ψηφιακού έργου, η οπτική αναπαράστασή του έπρεπε να περιστραφεί γύρω από αυτόν και να ακολουθήσει μία ανάλογη μεθοδολογία. Έτσι για κάθε ηχητικό γεγονός, δημιουργήσαμε κατακόρυφες γραμμές των οποίων η μορφή και η κίνησή τους ακολουθούν την ένταση και εξέλιξη του αντίστοιχου ήχου στο συχνοτικό πεδίο. Οργανωμένες σε δύο ομάδες, με αναφορά στον βασικό πυρήνα του έργου, αλλά με αντίθετες κατευθύνσεις ανάπτυξης, αποτελούν το βασικό εικαστικό στοιχείο του έργου. Αυτό ενισχύεται περαιτέρω από την χρωματική παλέτα που επιλέχθηκε, καθώς οι γραμμές έχουν μοβ (purple) χρώμα που είναι και το μοναδικό χρωματικό στοιχείο που υπάρχει σε όλο το έργο. Η κίνησή τους εμπλουτίζεται από μία επιπλέον περιστροφική κίνηση στο χώρο ανάλογα με την έντασή τους, σαν να βρίσκονται πάνω σε μία αόρατη πλατφόρμα. Αριθμητικά στοιχεία που αναφέρονται στις εντάσεις των συχνοτήτων των ηχητικών γεγονότων, κινούνται από πίσω από τις γραμμές και περιστρέφονται μαζί τους ως ένας ενιαίος χώρος.

Το ψηφιακό έργο υλοποιήθηκε με την μορφή ενός δυναμικού ιστότοπου. Για την δημιουργία του κώδικα χρησιμοποιήθηκαν οι γλώσσες προγραμματισμού Javascript και PHP. Για το ηχητικό μέρος έγινε χρήση της βιβλιοθήκης ανοιχτού κώδικα Tone.js (tonejs.github.io) και για το εικαστικό της P5js (p5js.org).

Το αρχικό ζητούμενο και ερώτημα σε ερευνητικό επίπεδο ήταν να εξεταστούν οι τρόποι με τους οποίους ένα ψηφιακό έργο «ζει» και «κινείται» στον ψηφιακό κόσμο χωρίς όμως να χάνει την επαφή του με τον ανθρώπινο παράγοντα, τον χρόνο και την παραστατικότητα. Αυτό οδηγεί στην έννοια της διάδρασης είτε ως ανθρώπινη και καθημερινή χρήση με τα ψηφιακά μέσα είτε ως προγραμματιστικό μέσο στην κωδικοποίηση της διάδρασης της ίδιας μέσα στο ψηφιακό έργο. Με βάση το παραπάνω σκεπτικό, παρατηρήθηκε πως η πράξη της ηχογράφησης αποτελεί μια συχνή και επαναλαμβανόμενη σχέση μεταξύ του χρήστη και του ψηφιακού μέσου. Επιπλέον, αποτελεί και μια επαναλαμβανόμενη πράξη η οποία συνιστά ένα είδος επιτέλεσης (performativity) της παραπάνω σχέσης. Σε έναν παράλληλο συμβολικό δρόμο παρατηρούμε την «καλλιέργεια»(gardening) της ανθρώπινης πληροφορίας μέσω του ήχου και της μετάλλαξης αυτού σε ομάδες αποθηκευμένων δεδομένων.
Το επόμενο βήμα ήταν να εφαρμοστεί η έννοια της κίνησης μέσω μια δημιουργικής και ποιητικής «χορογραφίας» των δεδομένων. Ιδανικά δηλαδή, τον εξανθρωπισμό της ψηφιακής ύλης και αντίστροφα.

Ο ήχος αποτελεί τη βασική ενέργεια κίνησης του ψηφιακού έργου. Διαμορφώνει και μετατοπίζει το αποτέλεσμα σε ηχητικό αλλά και οπτικό επίπεδο μέσα από τη διαδραστική κωδικοποίηση που μεσολαβεί. Η ηχητική υπόσταση του έργου υπάρχει μέσα από τρεις άξονες. Την καταγραφή, την επεξεργασία και την αναπαραγωγή η οποία είναι εφαρμοσμένη (mapped) στην προγραμματιστική σημειογραφία που ορίζει το τελικό ηχητικό αποτέλεσμα.
Η καταγραφή είναι η γέφυρα που ενώνει τον φυσικό με τον ψηφιακό κόσμο. Μετασχηματίζει και αποθηκεύει την ανθρωπινη πληροφορία μέσα από τη διαδικασία της ηχογράφησης που θα κάνει ο χρήστης/επισκέπτης/θεατής. Το δεύτερο στάδιο, η επεξεργασία, εφαρμόζει τους ψηφιακούς κανόνες που θα μεταλλάξουν την αρχική ηχητική πληροφορία. Η διαδικασία αυτή συμβαίνει σε δεύτερο χρόνο, καθώς υλοποιείται ταυτόχρονα κατά τη διάρκεια της τρίτης φάσης της αναπαραγωγής του έργου. Έτσι φτάνουμε στην αναπαραγωγή, που είναι η χρονική στιγμή που θα ολοκληρώσει την ηχητική διαδρομή και θα αποτελέσει την εμπειρία του τελικού ακουστού πια αποτελέσματος το οποίο όμως δεν είναι ανεξάρτητο από τη γραμμικότητα της κοινού κώδικα που συνοδεύει το έργο εν γένει.
Η παραπάνω διαδρομή της ηχητικής πληροφορίας δύναται να συμβαίνει αέναα και ταυτόχρονα με πολλαπλές διαδρομές από τους ταυτόχρονούς επισκέπτες του ψηφιακού έργου. Ως εκ τούτου, το ηχητικό υλικό συσσωρεύεται καθημερινά και ανατροφοδοτεί τη διαδικασία που συνεχώς παράγει διαφοροποιημένες ηχητικές παλέτες.

Πώς μπορεί να είναι ένα έργο χορού στο διαδίκτυο; Τί έχει σημασία στο πλαίσιο του συγκεκριμένου έργου να «μεταφραστεί» ώστε να διαφανεί αφ’ ενός η λογική του σκηνικού έργου αλλά αφ’ ετέρου να αναδειχθεί ένα αυτόνομο έργο χορού στον ψηφιακό κόσμο; Πώς ψηφιοποιείται η παρουσία και πώς ο διαρκής χρόνος του διαδικτύου αλλάζει τη βιωμένη αίσθηση του πεπερασμένου χρόνου μιας παράστασης;

Θέτοντας διαρκώς τέτοια ερώτημα, η ερευνητική διαδρομή για το ψηφιακό έργο μας έφερε αντιμέτωπους με ζητήματα όχι μόνο των ορίων της ζωντανής παρουσίας και του χορού αλλά κυρίως, με όρους μετασχηματισμού των σχέσεων. Οι αλλαγές στις συντεταγμένες της αντίληψης, η σύλληψη ενός διαφορετικού τρόπου δομής του έργου σε αναλογία με τη σκηνική δραματουργία, δημιούργησε πολλαπλά στρώματα ενός κοινού πυρήνα (του θέματος των σχέσεων). Ταυτόχρονα οι διαφορετικές μορφές αντανάκλασης του «ενός» έργου μας επέτρεψε να αναλογιστούμε όχι μόνο για τις σχέσεις ως ενεργητικές διαδικασίες αλλά και ως συνθήκες «απενεργοποίησης», όπως για παράδειγμα όταν ένας χρήστης βγαίνει από το διαδίκτυο. Σαν ένα καλειδοσκόπιο που εμφανίζει πολλαπλές αντανακλάσεις αναδεικνύοντας νέες σχέσεις μεταξύ των μερών.

Επιπλέον, ερευνήσαμε τη σχέση ανθρώπου-μηχανής με την έννοια του «ίχνους» στη δημιουργία του ψηφιακού έργου. Δηλαδή, πέρα από τη διάδραση χρήστη-έργου, μας ενδιέφερε να ενσωματώσουμε την παρουσία των χρηστών μέσω της ηχογράφησης, να τη διατηρήσουμε στο χρόνο (ως ένα «αρχείο» που εμπλουτίζεται όσο το έργο είναι ενεργό) και να τη διαχειριστούμε δυναμικά σε μια σχέση που στη ζωντανή παράσταση δεν μπορεί να υπάρξει. Ο χρόνος του επισκέπτη του ψηφιακού έργου διαφέρει από το χρόνο του έργου, αποσπώντας έτσι την εμπειρία του θεατή από τη «ζωή» του έργου; μια μικρο- και μια μακρο- κλίμακα που ανακαλύψαμε στην πορεία και την οποία προσπαθήσαμε να αξιοποιήσουμε.

Ο παρών διαδικτυακός χώρος εμφανίζεται ως ένα πεδίο νεολογισμού για τον χορό, καθώς αναδύεται μια άλλη «χορογραφία» μακριά από κάθε κλειστοφιλία του οικείου, προς χάριν διερεύνησης των ορίων της. Μολονότι παραμένει η ανάγκη να διατηρηθεί η παρουσία του σώματος, αυτό αντικαθίσταται από νέες αντιληπτικές συνδέσεις με το περιβάλλον του, αλλά και με τον ίδιο του τον «εαυτό». Το ζητούμενο εδώ είναι ο επαναστοχασμός στη σημασία του χώρου ως διαφοροποιητικό σύστημα και στοιχείο ταυτότητας. Η επιτέλεση μιας ψηφιακά διαμεσολαβημένης συνθήκης του έργου ‘holy purple’, διευκολύνει τη σύνδεση της φυσικής απουσίας του σώματος με την ψηφιακή παρουσία του ήχου, που ως μια άλλη σωματική έκφανση αρθρώνει μια πολυφωνία και καθιστά την ταυτότητά του έργου πολλαπλά αναγνώσιμη. Το έργο προσεγγίζεται τόσο ως ένα συλλογικό «πείραμα», όσο και ως μια έκφραση ή εμπειρία. Την ίδια στιγμή ο θεατής τοποθετείται στο κέντρο του συστήματος και συσχετίζεται κριτικά με το έργο προκειμένου να επενεργήσει με αυτό. Λαμβάνοντας ρόλο στη δημιουργία του, φέρει στο προσκήνιο το κρίσιμο ζήτημα του πώς κατασκευάζονται συγκεκριμένες μορφές γνώσης, ταυτότητας και ελέγχου, καθώς η νέα συνθήκη επιδρά στον δεσμό που αναπτύσσεται ανάμεσα σε εκείνον και το έργο, αλλάζει τις ισορροπίες του, και διαμορφώνει νέα σχήματα στη δόμηση των μεταξύ τους σχέσεων. Τότε, ο βιωμένος χρόνος σχηματίζει μια περιοχή που επιτρέπει την ανάδυση νέων μορφών και αναπαραστάσεων του έργου μέσα από μια ετεροτοπία που καθίσταται προσπελάσιμη μέσω της τεχνολογίας. Οι φωνές των θεατών δίνουν όγκο στο έργο, σάρκα, ενορμητικό «σώμα». Σε αυτό τον τόπο αποτρέπεται κάθε σπασμωδικότητα της κίνησης που κρύβει ένα είδος ακινησίας, αποσκοπώντας στη γέννηση μιας «γλώσσας» που παρασύρει τον θεατή και ερεθίζει τη σάρκα όπως εκείνη που ένα βρέφος συσσωματώνει πριν αποκτήσει την καθολικότητά της.

holy purple

Εκεί στα σημεία τομής του φυσικού και ψηφιακού, στα σημεία επαφής της παρουσίας και απουσίας, η χορογραφική έρευνα ολων των μορφών του έργου αναζήτησε το ίχνος τής ανθρώπινης ζωής. Πώς μοιάζει, πώς εκλείπει, πώς φωτίζεται ή σκοτεινιάζει, πώς αρθρώνεται ή ησυχάζει και πώς επικοινωνεί, ονειρεύεται, αλλάζει.

Ως χορογραφική πρακτική κωδικοποίησε |κωδικοποίηση: σύντομες μετατροπές κάποιων στοιχείων σε συμβολισμούς οι οποίοι για κάποιους είναι κοινοί και αναγνωρίζονται και για κάποιους που στερούνται εργαλείων αποκωδικοποίησης, παραμένουν κρυφοί.
Οι κωδικοποιήσεις βρήκαν εφαρμογές σε διαφορετικές «γλώσσες». Πώς να είναι η σάρκα του ίχνους σε κάθε μία;
Ως στοιχεία σύνθεσης επιλέχθηκαν πέντε συγκεκριμένες τάσεις σχέσεων.

1    1        1 ⇆ 1        1 ↔ 1        1← →1        1 →|← 1

Πρώτα μελετήθηκαν στο ανθρώπινο σώμα.
α)μέσω της επίγνωσης που ενεργοποιεί η η κίνηση και
β) στο ρυθμό εσωτερικής κίνησης |κίνησης που ίσα-ίσα φαίνεται σε έναν παρατηρητή|
και κίνησης που επεκτείνεται προς τα έξω |που μετατοπίζεται φτιάχνοντας κόσμο. Ότι ορίζεται ως “1” αφορούσε αρχικά «μοναδες» του ανθρώπινου σώματος | όποιο μέρος του διατηρεί μία ολότητα ή όποιο σημείο του είναι βασικό συνδετικό στοιχείο στο νευρομυικό μηχανισμό του.
Επιλέχθηκαν να μελετηθούν οι σχέσεις ανάμεσα σε 2 σημεία |1 και 1|αλλά και σε 3 και 4 σημεία του |π.χ. η σχέση 1 ↔ 1 σε 3 & 4 σημεία:

                 

Παρατηρώντας τις σχέσεις των ενεργών πλέον κόσμων κίνησης τους οποίους τα συνθετικά στοιχεία |σχέσεις| καλλιέργησαν για κάθε ερμηνεύτρια, διαμορφώθηκε ένας υπο-κώδικας |σχέσεις που προστίθενται η μία μετά την άλλη και που φέρουν διαστρωματώσεις τρόπων επεξεργασίας και τρόπων προσοχής|modes of attention.

Δύο τέτοιοι παράλληλοι υπο-κώδικες και οι τάσεις σχέσεων των ροών τους |πλέον ενεργών κινητικών κόσμων| συνέθεσαν το βασικό και κοινό κώδικα και για το ψηφιακό έργο “gardening the holy purple”.

Λ:(1 →|← 1 111 1 1 1111 1← →1 1111 1 ⇆ 1 111)x3 1 ⇆ 1     1 →|← 1    

Κ:(1 →|← 1 111 1 1 111 1 ⇆ 1 111 1 1 1111 1← →1 111)x3 Χ 1 1     1 ⇆ 1    

score σημεία 2=χρώμα ___

score σημεία 4= χρώμα ___

score σημεια 3 = χρώμα ___

Λ: 1   ⇆   1     1        1    1            1    1←   →1    1 →|← 1    1  →|← 1     1  →|← 1   1←   →1     1     ⇆   1   1        1   1    ↔  1 __      

Κ:   1 ⇆ 1    1   →|←  1   1←   →1    1   ⇆   1   1 →|← 1   1     ⇆   1   1←   →1   1 →|←  1   1       1    1       1    1   →|←  1   1     ⇆   1

‘Οπως όμως και οποιαδήποτε σύνθεση στοιχείων |Σύνολο| ακόμη και αυτή που συνθέτει στοιχεία με όχι διακριτά όρια όπως εδώ, μετέφερε επίσης κάτι ακόμη:
Ό,τι υπάρχει ανάμεσα τους. Τα κενά μεσοδιαστήματα.

Αυτά τα κενά μεσοδιαστήματα, η σιωπή τους, η ηχώ των όσων προηγήθηκαν και όσων έπονται, η σύγκρουση των όσων διατηρούν μέσα τους και των όσων δημιουργούνται στη φαντασία, η απομόνωση και ένωση τους στο ρυθμό του εσωτερικού και εξωτερικού,αποκάλυψαν την αντανάκλαση της κίνησης.

gardening the holy purple
Στο “gardening the holy purple”, εγκαταλείποντας την καταγραφή των έργων χορού στο ψηφιακό κόσμο ως αποτύπωση, απεικόνιση ή αναπαράσταση, εξετάσαμε τις πιθανότητες «ψηφιοποίησης» του χορού. Ξεκινήσαμε από το τι θα μπορούσε να είναι «φυσικό σώμα» σε έναν ιστότοπο, δηλαδή τι συμπεριλαμβάνεται από το ψηφιακό κόσμο ως κατάλληλο στοιχείο έτσι ώστε να μπορεί να αποδώσει τη μορφή ενός φυσικού κόσμου, και ποιά στοιχεία του “πραγματικού” κόσμου εντοπίζονται, αναλύονται και εν τέλει περιλαμβάνονται, έτσι ώστε να αποδώσουν τη μορφή τους σε ένα ψηφιακό περιβάλλον. Αναζητήσαμε το τι ορίζεται ως ζωντανό, όχι ως ότι βρίσκεται σε παρόντα χρόνο, αλλά ως ό,τι έχει μνήμη και επίπεδα πυκνώσεως και αραίωσης καταγεγραμμένων πληροφοριών, τα οποία και ορίζουν το πώς βρίσκεται σε ένα παρόν.

Αναζητήσαμε οτιδήποτε το ζωντανό σε ό,τι σχετίζεται και κοινωνεί το παρελθον του, διαμορφώνοντας κοινό τόπο με αλλους.

Η έρευνα εν τέλει, ξεδιπλώθηκε μέσω της ανθρώπινης φωνής. Μέσω αυτού που έχει διαφύγει από το Σώμα αλλά συνεχίζει και το εμπεριέχει, μέσω αυτού που δεν θα υπήρχε χωρίς σώμα αλλά ταυτόχρονα του έχει διαφύγει, μέσα από ό,τι εξεφρασε τις λέξεις και την επιθυμία επικοινωνίας αλλά διαπερνά το νόημα σχεδόν μεταφυσικά.
Το έργο αναπτύσσεται μέσα από το διαζύγιο ψηφιακού-φυσικού κόσμου και παρουσίας-απουσίας. Υπαινίσσεται την ανθρώπινη ζωή μέσα από τον κοινό τόπο φωνών που δημιουργεί, φωνών αποσπασμένων που ψιθυρίζουν, βγάζουν επιφωνήματα, λαχανιάζουν, αναπνέουν, κραυγάζουν και σιωπούν(ηχητικές δραστηριότητες που επιλέχθηκαν για να ηχογραφούνται από τους χρήστες-θεατές).